අවාසනාවකට මෙන්, වර්තමාන වේගවත් ජීවන රටාව, ක්ෂණික ආහාරවලට ඇති ඇල්ම සහ තිර කාලය ඉහළ යාම හේතුවෙන් නිරෝගී දරු පරපුරක් බිහි කිරීම අද දෙමව්පියන්ට ඇති ප්‍රබල අභියෝගයකි. මේ අභියෝගය ජය ගනිමින්, දරුවා සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර පුරුදුවලට හා ක්‍රියාශීලී ජීවන රටාවකට හුරු කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව විමසා බලමු.
සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර පුරුදු ඇති කිරීම
පළතුරු, එළවළු,
දරුවෙකුට නිසි පෝෂණය ලබා දීම ආරම්භ වන්නේ සමබල ආහාර වේලක් හඳුන්වා දීමෙනි. පළතුරු, එළවළු, සම්පූර්ණ ධාන්‍ය වර්ග (නිවුඩු සහල්, ඕට්ස්, බාර්ලි), සහ ප්‍රෝටීන් බහුල ආහාර (කුකුළු මස්, මාළු, බිත්තර, පියලි ඇට වර්ග) දරුවාගේ දෛනික ආහාර වේලට එක් කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. දරුවෙකුගේ ආහාර පිඟාන සැලසුම් කිරීමේදී, පිඟානෙන් භාගයකට වඩා එළවළු සහ පලා වර්ග එක් කිරීමට උත්සාහ කරන්න. ඉතිරි කොටස සඳහා ධාන්‍ය හා ප්‍රෝටීන් සම සමව එක් කළ යුතුය. විවිධ වර්ණයන්ගෙන් යුත් එළවළු සහ පලතුරු දරුවාට ලබා දීමෙන් විවිධ පෝෂ්‍ය පදාර්ථ ලැබීම සහතික කළ හැකි අතර, එය ආහාර වේල ද දෘශ්‍යමාන ලෙස ආකර්ෂණීය කරයි.
දරුවන්ට සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර පුරුදු ඇති කිරීමේදී දෙමාපියන්ගේ ආදර්ශය අතිශයින් වැදගත් වේ. දරුවන් වැඩිහිටියන් අනුකරණය කරන බැවින්, ඔබ සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර ගන්නා විට, ඔවුන් ද එයට හුරු වීමට වැඩි ඉඩක් ඇත. පවුලක් ලෙස එකට ආහාර ගැනීම පුරුද්දක් කර ගන්න. ආහාර ගැනීමේදී රූපවාහිනිය හෝ වෙනත් ඉලෙක්ට්‍රොනික උපාංග ක්‍රියා විරහිත කිරීමෙන් ආහාර කෙරෙහි සහ එකිනෙකා කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමට දරුවන්ට පුළුවන. මෙලෙස එකට ආහාර ගැනීම සමාජ සම්බන්ධතා සහ ගෙදර පිසූ ආහාරවල වටිනාකම තේරුම් ගැනීමට ද උපකාරී වේ.
සීනි, ලුණු සහ අහිතකර මේද අධික ආහාර සීමා කිරීම නිරෝගී ආහාර පුරුදු ඇති කර ගැනීමට තවත් වැදගත් පියවරකි. රස කැවිලි, සෝඩා, සහ අධික ලෙස සකසන ලද කෙටි ආහාරවලින් දරුවන් ඈත් කිරීම හෝ ඉතා අඩුවෙන් ලබා දීම කළ යුතුය. ස්වභාවික පැණි රස සඳහා පළතුරු හෝ කිරි නිෂ්පාදන (යෝගට්) තෝරා ගන්න. කෙටි ආහාර (Snacks) ලෙස නැවුම් පලතුරු, එළවළු, හෝ සම්පූර්ණ ධාන්‍ය කුකීස් වැනි පෝෂණ ගුණය වැඩි ආහාර ලබා දෙන්න. ජලය හොඳින් පානය කිරීමට දරුවන් දිරිමත් කිරීම, සීනි සහිත බීම වර්ග වෙනුවට ජලය හෝ කිරි ලබා දීම සජලනය පවත්වා ගැනීමට අත්‍යවශ්‍ය වේ.
තවද, දරුවන්ට ආහාර පිළිබඳව තෝරාගැනීමට ඉඩ දීම සහ ආහාර පිළියෙළ කිරීමේ ක්‍රියාවලියට ඔවුන් සම්බන්ධ කර ගැනීමෙන් ආහාර සම්බන්ධව ඔවුන් තුළ ඇති කලබලකාරී තත්ත්වයන් මඟහරවා ගත හැකිය. උදාහරණයක් ලෙස, එළවළු සේදීමට හෝ මේසය සකස් කිරීමට ඔවුන්ට උදව් කිරීමට ඉඩ දෙන්න. මෙලෙස ඔවුන් සම්බන්ධ කර ගැනීමෙන් ආහාර වේල කෙරෙහි ඔවුන් තුළ උනන්දුවක් හා අයිතියක් ඇති වේ. ආහාර වේලකදී ඔවුන්ගේ කුසගින්නට ගරු කිරීම, එනම් බඩ පිරුණු විට තවදුරටත් කෑමට බල නොකිරීම, සෞඛ්‍ය සම්පන්න කොටස් ප්‍රමාණයන් හඳුනා ගැනීමට ඔවුන්ට උපකාරී වේ.
ක්‍රියාශීලී බව හුරු කිරීම
නිරෝගී ශරීරයක් සඳහා පෝෂණය පමණක් ප්‍රමාණවත් නොවන අතර, දරුවන්ගේ දෛනික ජීවිතයට ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම් අනිවාර්යයෙන්ම එක් කළ යුතුය. දරුවෙකු දිනකට අවම වශයෙන් පැයක්වත් ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම්වල නිරත විය යුතු බවට සෞඛ්‍ය නිර්දේශ පවතී. දිවීම, බයිසිකල් පැදීම, පිහිනීම, හෝ පිටත ක්‍රීඩා කිරීම වැනි ඔවුන්ගේ හෘද ස්පන්දන වේගය වැඩි කරන ක්‍රියාකාරකම් මෙන්ම, ඇටකටු සහ මාංශ පේශී ශක්තිමත් කරන ක්‍රියාකාරකම්වලට ද ඔවුන් යොමු කළ යුතුය.
දරුවෙකු ක්‍රියාශීලී කිරීමට ඇති හොඳම ක්‍රමය වන්නේ එය විනෝදජනක කිරීමයි. දරුවන් සමඟ එක්ව සෙල්ලම් කිරීම, ඇවිදීමට හෝ බයිසිකල් පැදීමට යාම තුළින් ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම් පවුලේ දෛනික චර්යාව බවට පත් කළ හැකිය.
ක්‍රීඩා උපකරණ තෑගි දීමෙන් හෝ දේශීය ක්‍රීඩා කණ්ඩායම්වලට ඔවුන්ව සම්බන්ධ කිරීමෙන් ක්‍රියාශීලී බව සඳහා දිරි දිය හැකිය. මෙලෙස ක්‍රියාශීලීව සිටීමෙන් දරුවන්ගේ ස්ථූලතාවය වැළකෙනවා පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ මානසික සෞඛ්‍යයට ද ඉතා යහපත් බලපෑමක් ඇති කරයි. ක්‍රියාශීලී දරුවන් ශාස්ත්‍රීය කටයුතුවලදී ද වඩා සාර්ථක වන බවත්, ආතතිය හා කාංසාව වඩා හොඳින් කළමනාකරණය කරන බවත් අධ්‍යයනවලින් පෙන්වා දී ඇත.
දරුවාගේ ක්‍රියාශීලී බවට ඇති ප්‍රධාන බාධාවක් වන්නේ තිර කාලයයි. රූපවාහිනිය, පරිගණක සහ වීඩියෝ ක්‍රීඩා සඳහා ගත කරන කාලය සීමා කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. පැය එකක් හෝ දෙකක් වැනි සුදුසු තිර කාල සීමාවක් නියම කර, ඒ වෙනුවට ක්‍රියාශීලී ක්‍රීඩාවල නිරත වීමට දරුවන්ව දිරිමත් කළ යුතුය. තිර කාලය සීමා කිරීමෙන් ඔවුන් කම්මැලිකම නිසා කෙටි ආහාර ගැනීම ද අවම වේ.
දරුවන් ක්‍රියාශීලී කිරීමට සහ සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර පුරුදු ඇති කිරීමට දෙමාපියන් විසින් ඉවසීමෙන් යුතුව ඔවුන්ට ආදර්ශයක් විය යුතුය. එක් රැයකින් පුරුදු වෙනස් නොවන බැවින්, කුඩා පියවරයන්ගෙන් ආරම්භ කර ඒවා ක්‍රමයෙන් දරුවාගේ ජීවන රටාවට ඒකාබද්ධ කළ යුතුය. සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර වේලක්, ප්‍රමාණවත් නින්දක්, සහ දෛනික ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම් තුළින් දරුවාගේ කායික හා මානසික වර්ධනය ප්‍රශස්ත මට්ටමින් පවත්වා ගත හැකි අතර, නිරෝගී, ක්‍රියාශීලී අනාගත පරම්පරාවක් බිහි කිරීමට එමඟින් මග සැලසෙනු ඇත. ඕනෑම සෞඛ්‍ය ගැටලුවක් කල් තියා හඳුනා ගැනීමට නිතිපතා වෛද්‍ය පරීක්ෂණවලට යොමු වීම ද මෙහිදී ඉතා වැදගත් වේ.
